Με αφορμή τη συζήτηση και την έκφραση γνώμης του Δημοτικού Συμβουλίου επί των εναλλακτικών σεναρίων του 1ου Σταδίου της Α’ Φάσης του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου Ιωαννίνων, η Δημοτική Αρχή κατέθεσε ολοκληρωμένη εισήγηση με συγκεκριμένες προτάσεις και παρατηρήσεις, που αποτυπώνουν τη στρατηγική κατεύθυνση για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική συνοχή στον Δήμο μας. Η εισήγηση της Δημοτικής Αρχής παρουσιάστηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο και περιλαμβάνει αναλυτικά τις κατευθύνσεις που προτείνονται προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τον ανάδοχο της μελέτης.
Πιο συγκεκριμένα οι βασικοί άξονες στους οποίους στηρίζεται η πρόταση της Δημοτικής Αρχής Ιωαννίνων είναι να προστατευθεί η λίμνη από δόμηση, να υπάρξει δυνατότητα επεκτάσεων οικισμών και να μην χωροθετηθεί νέα βιομηχανική ζώνη στο λεκανοπέδιο.
Η συνεδρίαση ξεκίνησε με την υπηρεσιακή εισήγηση εκ μέρους του μέλους της επιτροπής παρακολούθησης της μελέτης και στέλεχος του τμήματος Πολεοδομικού Σχεδιασμού της Διεύθυνσης Πολεοδομίας του δήμου Ιωαννιτών, Χαρά Βλάχου, η οποία ουσιαστικά παρουσίασε ξανά συνοπτικά τα 3 εναλλακτικά σενάρια στα οποία έχουν καταλήξει οι μελετητές, εξηγώντας αναλυτικά τι προβλέπουν αυτά.
Ο δήμαρχος Ιωαννίνων, Θωμάς Μπέγκας, στην εισήγησή του τόνισε ότι η δημοτική αρχή από την πρώτη στιγμή φρόντισε να διαχυθεί η πληροφορία του δικαιώματος συμμετοχής στη διαβούλευση, να ενημερωθούν ενδελεχώς τα τοπικά συμβούλια και ενεργοποίησε τις δυνάμεις της τοπικής κοινωνίας ώστε μέσα στα περιορισμένα πλαίσια που υπήρχαν, να εξαντληθεί κάθε δυνατό εργαλείο για να ακουστεί δυνατά η φωνή όλων των πολιτών. Ξεκαθάρισε όμως ότι δεν είναι ο δήμος αυτός που εκπονεί το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο.
«Ο Δήμος είναι ένας σημαντικός φορέας του τόπου, που γνωμοδοτεί, αλλά δεν μπορεί να εξασφαλίσει ότι οι προτάσεις που σήμερα θα συμφωνήσουμε εδώ, θα ενσωματωθούν στην τελική πρόταση. Πιο καθαρή εικόνα θα έχουμε σε λίγους μήνες που θα εξελιχθεί η επόμενη διαδικασία διαβούλευσης επί του τελικού σεναρίου.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος είναι ο εργοδότης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος μπορεί να προβεί σε νομοθετικές ρυθμίσεις, το Υπουργείο περιβάλλοντος έχει θέσει τους κανόνες», είπε αρχικά ο κ. Μπέγκας.
Παράλληλα, αναφέρθηκε και σε μια ακόμη σημαντική παράμετρο που δεν είναι άλλη από την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ), με την οποία πρέπει υποχρεωτικά να εναρμονίζεται το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο, και η οποία είναι δεσμευτική.
Αυτό σημαίνει ότι το τελικό σενάριο που θα επιλεγεί, θα πρέπει να είναι σύμφωνο με τις παραμέτρους της, για να είναι σύννομο και να μπορέσει να θεσμοθετηθεί.
«Αυτό που κάνουμε εμείς, ως Δημοτική Αρχή, με αγωνία για τον τόπο, με τεχνοκρατική υποστήριξη από τις έμπειρες υπηρεσίες μας και με υπερπροσπάθεια σε ασφυκτικούς χρόνους, είναι να καταθέσουμε όσο πιο πλήρεις και τεκμηριωμένες προτάσεις. Η υπηρεσιακή εισήγηση που έχουμε στη διάθεσή μας, θα πρέπει, στο σύνολό της, να ληφθεί υπόψιν του αναδόχου», είπε κλείνοντας την αρχική του τοποθέτηση ο δήμαρχος.
Κύριοι άξονες της εισήγησης
Στη συνέχεια παρουσίασε την εισήγηση της Δημοτικής Αρχής η οποία συνθέτει στοιχεία από το ήπιο και το έντονο σενάριο παρέμβασης, τα τροποποιεί στρατηγικά, τα συμπληρώνει με προτάσεις και αναφέρει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
1. Λίμνη Παμβώτιδα — Προστασία και αναβάθμιση
- Η λίμνη και ο περιβάλλων χώρος της αποτελούν την πρώτη προτεραιότητα. Τονίστηκε η ανάγκη αποφάσεων βασισμένων σε επικαιροποιημένα επιστημονικά δεδομένα και την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη.
- Προτάσεις: διατήρηση των περιφερειακών αδόμητων παραλίμνιων εκτάσεων για υπαίθριες χρήσεις, θεσμοθέτηση Οικολογικού Πάρκου Κατσικά, παραλίμνιος ποδηλατοδρόμος–περιπατητική διαδρομή περιμετρικά της λίμνης με ελάχιστες τεχνικές παρεμβάσεις, επανεξέταση τμημάτων του κρηπιδότοιχου προς επανασύσταση φυσικής όχθης, χωροθέτηση αλιευτικού καταφυγίου στους Λογγάδες, ίδρυση Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου.
2. Επεκτάσεις σχεδίου πόλης — Ισορροπία ανάπτυξης και προστασίας NATURA
- Αναγνωρίζεται η ανάγκη για στοχευμένες, λελογισμένες επεκτάσεις όπου τεκμηριώνεται επιστημονικά ανάγκη για κατοικία και κοινωφελείς δομές.
- Αίτημα για νομοθετική ρύθμιση από το ΥΠΕΝ που θα ορίζει παραμέτρους επέκτασης στις περιοχές NATURA, ώστε να διασφαλιστεί η συνταγματικότητα της μελέτης και να αποφευχθεί η ακύρωση στο ΣτΕ. Σε περίπτωση μη έγκαιρης ρύθμισης, προτείνεται η δυνατότητα αιρεσιμότητας (προϋποθέσεις) για συγκεκριμένες, επιστημονικά τεκμηριωμένες περιοχές.
3. Ιδιωτικές πολεοδομήσεις — Κοινωνική & φοιτητική στέγη
- Δημιουργία «τράπεζας γης» ως εργαλείο για την ανάπτυξη κοινωνικής και φοιτητικής κατοικίας και για χωροθέτηση κοινωφελών δομών, αξιοποιώντας δημοτική γη και μελλοντικές χρηματοδοτήσεις (π.χ. Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο).
4. Οικισμοί & παραδοσιακοί οικισμοί
- Προτεραιοποίηση στη βιωσιμότητα των περιαστικών οικισμών: αναοριοθέτηση ορίων, εξασφάλιση κοινωφελών λειτουργιών (ΚΔΑΠ, παιδικοί σταθμοί κ.ά.), κίνητρα αναζωογόνησης φθινόντων οικισμών.
- Για τους χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς (ΠΔ Ζαγορίου): εις βάθος προσέγγιση και προσαρμογή όρων δόμησης και μορφολογικών απαιτήσεων ώστε να ανταποκρίνονται σε τοπικές κλιματικές και μορφολογικές ιδιαιτερότητες, διορθώνοντας χωρικές παθογένειες δεκαετιών
5. Στρατόπεδο Βελισσαρίου
- Χαρακτηρισμός ως «Πολιτιστικό / Διοικητικό / Αθλητικό Πάρκο Πρασίνου» με κύρια χρήση ως πνεύμονα πρασίνου, ενσωματώνοντας υποδομές για πολιτισμό, αθλητισμό και διοίκηση. Κατά κύριο λόγο πνεύμονας πρασίνου.
6. Πρωτογενής — Δευτερογενής τομέας και βιομηχανία
- Έμφαση στην ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα με προτάσεις για οικονομικό προφίλ, τεκμηρίωση δραστηριοτήτων και κίνητρα (π.χ. συνεργατικά σχήματα, βελτιωμένοι όροι δόμησης για αγροτικές αποθήκες).
- Σαφής αντίθεση στην εγκατάσταση νέας βιομηχανικής ζώνης στον Κατσικά λόγω προβλημάτων αιθαλομίχλης και της απουσίας οργανωμένου επιχειρησιακού σχεδίου· προτίμηση για Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης στην υφιστάμενη άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση στην Πεδινή.
7. Τεχνολογικό Πάρκο — Συνεργασίες και επαναχρήσεις
- Αποφυγή δημιουργίας νέου τεχνολογικού πάρκου από τα δύο υπάρχοντα και αποφυγή δέσμευσης τεράστιων εκτάσεων που θα οδηγήσουν σε αχανείς, μη βιώσιμες περιοχές.
- Προτάσεις για: αξιοποίηση υποπεριοχής «Τεχνόπολης» του ΣΧΟΑΑΠ Μπιζανίου, με ποικιλία χρήσεων που να ανταποκρίνονται στο σημερινό χαρακτήρα της περιοχής, θεσμοθέτηση Συνεδριακού Κέντρου, κίνητρα για επανάχρηση υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος, διερεύνηση χωροθέτησης data centers σε κατάλληλες δημοτικές εκτάσεις.
8. Εμπορική περιοχή κατά μήκος Ε.Ο. Ιωαννίνων–Άρτας
- Ορθή διαχείριση των εισόδων της πόλης με κίνητρα και ρυθμίσεις που θα προάγουν την λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση του οδικού μετώπου και εξασφάλιση κατάλληλου βάθους ώστε να προκύψει ένας ζωντανός εμπορικούς πυρήνας.
9. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ)
- Πρόταση για χωροταξικό πλαίσιο ΑΠΕ σε συνδυασμό με σεβασμό στον πρωτογενή τομέα και το περιαστικό τοπίο, διερεύνηση αγροφωτοβολταϊκών πάρκων με κριτήρια περιβαλλοντικής συμβατότητας, αποφυγή δημιουργίας περιοχών αποκλειστικής χρήσης που θα παγιδεύσουν οικισμούς και παραγωγικές δραστηριότητες.
10. Μεταφορές — Οδικό δίκτυο — Στάθμος Υπεραστικού ΚΤΕΛ
- Αναμονή για εξειδίκευση των αρχικών προτάσεων στο επόμενο στάδιο της μελέτης, διερεύνηση εξόδου από Εγνατία για βόρειο λεκανοπέδιο, αισθητική/λειτουργική αναβάθμιση εισόδων πόλης, ενσωμάτωση πράσινων ζωνών στις διατομές οδών όπου είναι εφικτό.
- Συμφωνία για μετεγκατάσταση Υπεραστικού ΚΤΕΛ σε δημοτική έκταση πλησίον Περιφερειακής οδού ή στην περιοχή που ορίζεται από το Ρυθμιστικό Σχέδιο Ιωαννίνων, παράλληλη οργάνωση δρομολογίων Αστικού ΚΤΕΛ (mini bus, ηλεκτρικά μικρολεωφορεία) για ευέλικτη εξυπηρέτηση.
11. Πόλη — Δημόσιοι χώροι — Πολιτισμός — Αθλητισμός
- Πρόταση επέκτασης δημόσιου χώρου πρασίνου και πολιτισμού έως το Τζαμί Καλούτσιανης σε εναρμόνιση με τον Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό για τη Νέα Δημοτική Αγορά Αγίας Μαρίνας.
- Πλειάδα προτάσεων για χωροθέτηση αθλητικών και πολιτιστικών υποδομών (Δημοτικό Θέατρο, Πινακοθήκη, Δημοτικό Κολυμβητήριο, αθλητικοί πυρήνες κλπ) καθώς και αξιοποίηση δημόσιων κτιρίων και παλαιών βιομηχανικών μνημείων.
12. Χαρτογραφικό υπόβαθρο — Επόμενο στάδιο μελέτης
- Απαιτείται ενσωμάτωση κυρωμένων δασικών χαρτών, υδρογραφικών στοιχείων (πηγές, γεωτρήσεις, ζώνες πλημμύρας), διασύνδεση με Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη και σαφής απεικόνιση ορίων των προτεινόμενων περιοχών.
Στη συνεδρίαση παρενέβησαν εκπρόσωποι φορέων, συλλόγων και τοπικών συμβουλίων, καθώς και πολίτες οι οποίοι κατέθεσαν τις απόψεις τους για επιμέρους προβλέψεις της μελέτης. Στη συνέχεια οι επικεφαλής των παρατάξεων της αντιπολίτευσης ανέπτυξαν κι αυτοί τις προτάσεις τους οι περισσότερες των οποίων ήταν συμπληρωματικές με αυτές της δημοτικής αρχής με αποτέλεσμα το Σώμα, να υπερψηφίσει με ορισμένες παρατηρήσεις – συμπληρώσεις την πρόταση που κατέθεσε ο δήμαρχος.
Το δημοτικό συμβουλίου συμφώνησε στη διεκδίκηση νομοθετικής ρύθμισης για να οριστεί το πλαίσιο επέκτασης σχεδίου πόλης και τυχόν ιδιωτικών πολεοδομήσεων σε περιοχές Natura, να επικαιροποιηθούν τα όρια οικισμών και να τροποποιηθεί το Π.Δ. Ζαγορίου. Για το λόγο αυτό θα σταλεί άμεσα σχετική επιστολή στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ως προς το τεχνολογικό πάρκο, το δημοτικό συμβούλιο ζήτησε την επανεξέταση του θέματος ως προς την έκταση αυτού.
Τέλος, αποφασίστηκε να εξαντληθεί κάθε περιθώριο για εύρεση κατάλληλης θέσης για μετεγκατάσταση της υφιστάμενης άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης νότια της Πεδινής.